प्रत्येक मजबूत संस्थेच्या इतिहासामागे अशा व्यक्ती असतात ज्या आपल्या दूरदृष्टी, धैर्य आणि निर्धाराने पुढील पिढ्यांसाठी पायाभरणी करतात. महाराष्ट्र राज्य राजपत्रित वैद्यकीय अधिकारी (गट अ) संघटना — मॅग्मो — साठी अशी व्यक्ती होत्या डॉ. सुजाता ढवळे.
व्यवसायाने डॉक्टर, आत्म्याने नेत्री आणि मनाने सुधारक असलेल्या डॉ. ढवळे यांनी शासकीय वैद्यकीय अधिकाऱ्यांच्या विखुरलेल्या आवाजांना एकत्र आणून एक चळवळ उभारली. महाराष्ट्रभर अधिकारी सामूहिक प्रतिनिधित्वाशिवाय संघर्ष करत असताना, त्यांनी त्यांना ओळख, सन्मान आणि प्रभावी व्यासपीठ मिळवून दिले.
मॅग्मोची कहाणी विसाव्या शतकाच्या मध्यात सुरू होते. ग्रामीण दवाखाने, तालुका रुग्णालये आणि शहरी आरोग्य केंद्रांत काम करणारे सरकारी वैद्यकीय अधिकारी अखंड परिश्रम करत होते. तरीसुद्धा त्यांना अनेक अडचणींना सामोरे जावे लागत होते:
१९६०-७० च्या दशकात डॉक्टरांची संघटना स्थापन करण्याचे प्रयत्न झाले, परंतु ती टिकू शकली नाही. १९८० च्या दशकाच्या सुरुवातीला महाराष्ट्र वैद्यकीय अधिकारी संघटनेशिवाय राहिला.
या शून्यातून डॉ. सुजाता ढवळे एक निर्भय आणि करिष्माई नेत्या म्हणून पुढे आल्या. आपल्या वक्तृत्व, संघटन कौशल्य आणि अढळ बांधिलकीसाठी ओळखल्या जाणाऱ्या डॉ. ढवळे यांनी महाराष्ट्रभर फिरून डॉक्टरांना भेटले आणि त्यांना संघटीत केले.
या कार्यात त्यांच्यासोबत डॉ. डी. डी. शिंदे सहभागी झाले आणि दोघांनी जिल्हा-दर-जिल्हा प्रवास करून एकत्रित संघटनेची पायाभरणी केली. त्यांच्या प्रयत्नांतून वैद्यकीय अधिकारी संघटनेची कल्पना पुन्हा एकदा वास्तवात आली.
त्यांच्या प्रयत्नांतून १९८० च्या दशकात औरंगाबाद व नागपूर येथे वैद्यकीय अधिकारी संघटनेची पहिली अधिवेशने झाली. शेकडो अधिकारी एकत्र आले आणि प्रथमच संघटित शक्तीची जाणीव झाली.
या अधिवेशनांनी दोन गोष्टी साध्य केल्या:
अशा प्रकारे मॅग्मोची स्थापना झाली आणि डॉ. सुजाता ढवळे या संस्थेच्या संस्थापक अध्यक्षा ठरल्या.
डॉ. सुजाता ढवळे यांचे नेतृत्व मॅग्मोपेक्षा खूप व्यापक होते. त्यांनी वैद्यकीय आणि सामाजिक क्षेत्रातील अनेक संघटनांमध्ये योगदान दिले. त्यांच्या काही कार्यांत समावेश आहे:
त्यांचे नेतृत्व केवळ वैद्यकीय विश्वापुरते मर्यादित राहिले नाही, तर त्यांनी सामाजिक आणि राजकीय क्षेत्रातही ठसा उमटवला. १९९५ मध्ये त्यांनी मुंबई येथील विधानसभा निवडणुकीत उमेदवारी दिली. जरी विजय मिळवला नाही तरी त्यांचा प्रयत्न धैर्य आणि बांधिलकीचे द्योतक होता.
डॉ. ढवळे यांचे ब्रीदवाक्य होते: “सोडणारे कधीही जिंकत नाहीत, आणि विजेते कधीही हार मानत नाहीत.”
त्यांचे संपूर्ण जीवन संघर्षाने व्यापलेले होते. प्रत्येक अडथळ्यावर मात करून त्या पुढे चालत राहिल्या. त्यांच्या निर्धाराने वैद्यकीय अधिकाऱ्यांची एक पिढी प्रेरित झाली.
डॉ. सुजाता ढवळे यांच्या निधनानंतरही त्यांचा प्रभाव कायम आहे. त्या फक्त संस्थापक नव्हत्या तर सामर्थ्य, त्याग आणि दूरदृष्टीचे प्रतीक होत्या. १९८० च्या दशकातील त्यांचा संघर्ष आजच्या मजबूत मॅग्मोची पायाभरणी ठरला.
सेवा अटी सुधारण्यासाठी आणि अधिकाऱ्यांना न्याय मिळवून देण्यासाठी मॅग्मो करत असलेले प्रयत्न त्यांच्या पायाभरणीतून सुरू झाले.
मॅग्मोचा इतिहास डॉ. सुजाता ढवळे यांच्या जीवनाशी अविभाज्य आहे. त्यांनी संघटनेला ओळख, आवाज आणि संघर्षाची प्रेरणा दिली. आज मॅग्मो वाढत असताना ते त्यांच्या दृष्टीचे जिवंत स्मारक आहे.
त्यांच्या स्मरणातून आपल्याला खरे नेतृत्व हे पदव्या किंवा सत्तेने नाही तर धैर्य, चिकाटी आणि सेवाभावाने ठरते हे कळते.
आमच्या संघटनेचा भाग बना.!